WIOSENNE OCZYSZCZANIE
Przede wszystkim, organizm konia (i człowieka) z natury POSIADA organy służące detoksyfikacji (usuwaniu zbędnych metabolitów, substancji niepożądanych i toksyn). Prowadzą ją na bieżąco, nerki, wątroba, przewód pokarmowy, a także płuca i skóra. Organy te mają ważne funkcje:
Wątroba: detoksyfikacja i filtracja. Wychwytuje z krwiobiegu i neutralizuje (przekształca w związki nieaktywne) hormony, toksyny (np pestycydy), produkty metabolizmu leków, sterydów, środków odrobaczających. Przekształca toksyczny amoniak w mocznik; rozkłada zużyte erytrocyty; pomaga usunąć metale ciężkie; oddziela substancje warte zachowania od zbędnych, do wydalenia.
Nerki: funkcja wydalnicza, usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii.
Jelito grube: wchłanianie wody, elektrolitów, soli mineralnych; żyją w nim bakterie symbiotyczne, produkujące witaminę K i grupy B. Uczestniczy w usuwaniu produktów przemiany materii. Może się w nim odkładać piasek, kamienie jelitowe, bezoary. Złogi sprzyjają kolkom i stanom zapalnym.
Jelito cienkie: ma główną funkcje- wchłanianie.
Tak więc organizm ma organy służące detoksowi, a racjonalne oczyszczanie oznacza włączenie do diety koni ziół oczyszczajacych lub suplementów, które wspierają te organy w ich pracy, np, gdy szkodliwych substancji jest za dużo. Detoks to oczyszczenie organizmu z nadmiaru własnych (endogennych) metabolitów (które, np. w wyniku zaburzeń nie zostały usunięte od razu) oraz trucizn pochodzenia zewnętrznego. Koniom nie wolno robić głodówek i dawać środków przeczyszczajacych – poza wskazaniami ściśle weterynaryjnymi i nadzorowanymi przez lekarza. Prawidłowe wiosenne oczyszczanie u koni to przede wszystkim to, co robiłyby w naturze – korzystanie z ziół o tych właściwościach oraz zadbanie o komplet mikroelementów i zdrowie przewodu pokarmowego (zdrowa mikroflora np. sama wytwarza witaminy grupy B).
Co powoduje problemy organów odpowiedzialnych za detoks i potrzebę ich wsparcia:
-
toksyny wewnętrzne: bardziej powszechne niż te z zewnątrz. Są to zbędne metabolity powstające w procesach biochemicznych w organizmie. Produkty przemiany materii powstają codziennie; sprawiają problem, gdy organ (wątroba, nerki) jest chory, niedomaga lub dodatkowo obciążony. Oczyszczanie z nadmiaru zbędnych metabolitów, jak kreatynina, mocznik, szwankuje przy np. niewydolności nerek, i prowadzi do wewnętrznego zatrucia.
-
Każdy stan zapalny i infekcja obciąża organizm – zużyte komórki gospodarza i zniszczone patogenów muszą zostać zutylizowane. Szczególnie konie z przewlekłymi stanami zapalnymi – np przewlekły ochwat, RAO i inne alergie – potrzebują wsparcia i oczyszczenia wątroby.
-
Toksyny i szkodliwe składniki w paszy: metabolity pleśni, zjełczałe tłuszcze (w musli z olejem, za długo leżącej śrucie kukurydzianej, oleju lnianym trzymanym w plastiku w temp. pokojowej itd). Na jakość tłuszczu koń jest bardzo wrażliwy. Mykotoksyny ze spleśniałej paszy uszkadzają wątrobę, podobnie nadmiar niektórych suplementów, np żelaza i miedzi
-
za mało wody (zamarznięte poidła, niedopojenie – ciągłe dawanie koniom zbyt mało wody, niezauważona kupa w poidle, przez którą koń nie pije) – obciążenie nerek, utrudnienie ich pracy; szkodliwe są też toksyny w brudnej, stojącej wodzie i pestycydy w płynącej z pól.
-
kuracje lekami, zwłaszcza długotrwałe, środki odrobaczające, sterydy – w ich metabolizmie uczestniczy wątroba
-
antybiotyki – niszczą florę bakteryjną jelit, zaburzają jej funkcjonowanie co obniża odporność oraz ogranicza wykorzystanie składników paszy. Podobnie nagła zmiana paszy
-
piasek – nie jest toksyną, ale jego usuwanie jest częścią oczyszczania jelit koni i zapewnienia im zdrowia. Najlepszy środek to babka płesznik
Zioła oczyszczające dla koni i odpowiednie suplementy wpierają je poprzez:
Oczyszczanie jelit: ich zdrowie odpowiada za wchłanianie pokarmu, wydalenie toksyn i wpływa na odporność. Do prawidłowego pełnienia funkcji trawiennych, ochronnych, immunologicznych niezbędna jest zdrowa mikroflora. Bakterie jelitowe wytwarzają witaminy (np grupy B), uczestniczą w trawieniu i odporności (mogą np. aktywować syntezę przeciwciał czy eliminować drobnoustroje chorobotwórcze, skracając czas trwania infekcji). Zdrowa śluzówka jelit i zdrowa mikroflora oznacza poprawę trawienia, lepiej przyswajają się substancje odżywcze, wzrasta odporność.
Oczyszczenie wątroby: ma ona duże możliwości oczyszczania i regeneracji, ale wymaga wsparcia, np po długotrwałych kuracjach lekami, po zarobaczeniu i odrobaczaniu, przy braku ruchu i otyłości.
Oczyszczanie jelita cienkiego. Dla prawidłowej absorpcji składników odżywczych, jelito musi być w pełni sprawne. Problemy powoduje niedobór objętościowych (sprzyja wrzodom), przekarmianie zwłaszcza paszą treściwą (przy nadmiarze nie wchłania się w odpowiednim fragmencie jelita); szybkie jedzenie (niedokładne żucie i naślinienie – gorszy dostęp paszy dla enzymów trawiennych). Obniżenia wchłaniania substancji odżywczych może prowadzić do niedoborów żywieniowych mimo dobrze zbilansowanej karmy – składniki są 'podane' ale nie wchłonięte.
Oczyszczanie jelita grubego: oczyszczaniu sprzyja ruch i pasza objętościowa (poprawia perystaltykę jelit, ich ukrwienie i wydzielanie soków trawiennych) oraz probiotyki i dużo wody.
W oczyszczaniu organizmu uczestniczą też płuca i skóra, i sprzyja mu dobre krążenie, więc wspomagająco na oczyszczanie działa regularny ruch, świeże powietrze, masaż (także porządne szczotkowanie), dbanie o zdrowie skóry i sierści.
ZIOŁA OCZYSZCZAJĄCE DLA KONI działają korzystnie na pracę żołądka, na detoksykację wątroby, nerek, jelit i krwi. Zioła oczyszczające są ważne dla koni z ochwatem, alergicznych, z dolegliwościami dróg oddechowych i układu trawiennego, po zatruciach. Pomagają pozbyć się substancji odpadowych, toksycznych i części pasożytów, mają korzystny wpływ na sierść i kopyta. Są to:
-
mniszek lekarski: typowe zioło wiosenne, intensyfikuje oczyszczanie: wspiera wątrobę, wspomaga pracę nerek, poprawia tempo metabolizmu i działa moczopędnie. Polecany po zatruciach i dłuższych kuracjach lekami. Korzenie zawierają inulinę, która jest prebiotykiem – sprzyja rozwojowi korzystnych bakterii jelitowych.
-
pokrzywa: działa przeciwzapalnie, przeciwkrwotocznie, oczyszcza układ trawienny oraz wpływa na prawidłową pracę wątroby, żołądka i trzustki. Działa moczopędnie, ułatwia pozbycie się złogów z układu moczowego. Stosowana przy kamicy nerek i zapaleniach układu moczowego. Działa przeciwobrzękowo, zapobiega zatrzymywaniu płynów.
-
ostropest plamisty: chroni komórki wątroby przed działaniem wolnych rodników i przez zapaleniem, wzmaga jej regenerację i odtruwanie. Flawonoid w nim zawarty, sylimarol blokuje toksyny gromadzące się w narządzie, zapobiega ich szkodliwemu działaniu na organizm. Ostropest hamuje wchłanianie metali ciężkich, reguluje poziom glukozy we krwi, reguluje gospodarkę hormonalną u obu płci, wspiera metabolizm.
-
mięta pieprzowa – działa moczopędnie, dezynfekująco, przeciwbólowo, uspokajająco. Wspomaga zdrowe trawienie.
-
rumianek – pomaga na dolegliwości żołądkowe i jelitowe. Rozkurcza mięśnie gładkie jelit, działa przeciwzapalnie na błony śluzowe żołądka, ułatwia trawienie, łagodzi dolegliwości wrzodowe, pomaga usuwać złogi z jelit.
-
Melisa lekarska uspokaja i jest środkiem detoksykującym. Wzmacnia naturalne procesy ochronne wątroby przed szkodliwymi toksynami. Wspiera produkcję antyoksydantów – glutationu i dysmutazy ponadtlenkowej. Działa rozkurczająco, pomaga przy problemach trawiennych.
-
czosnek – działa immunostymulująco, wspomagające trawienie. Bogaty w związki siarki, pomaga w produkcji glutationu, silnie antybakteryjny i grzybobójczy.
-
Czystek wspiera odporność, zwalcza stany zapalne, pomaga w pozbyciu się toksyn. ma właściwości moczopędne, dzięki czemu wypłukuje szkodliwe substancje, m.in. usuwa metale ciężkie. Poprawia równowagę flory bakteryjnej.
-
korzeń prawoślazu: łagodzi stan zapalny jelit, pomaga oczyścić je z toksyn, pochłania toksyny, wspomaga wzrost dobroczynnych bakterii i nawilża śluzówkę jelit.
-
Liść brzozy Działa moczopędnie, oczyszcza układ moczowy, przyśpiesza metabolizm, odtruwa układ krwionośny, Najwartościowsze są młode, lepkie, wiosenne liście, w kwietniu i maju. Mają właściwości bakterio i grzybobójcze, przeciwzapalne (np. na zapalenie stawów). Oczyszczają organizm z toksyn, metali ciężkich. Zawierają sporo witaminy C i PP.
-
Innego rodzaju działanie oczyszczające wykazują zioła odrobaczające: bylica piołun, szczaw kędzierzawy (tzw kobyli szczaw), czosnek, nasiona dyni. Wykazują działanie w stosunku do bakterii chorobotwórczych, grzybów, nicieni. U koni domowych zwykle nie są wystarczające do prawidłowego odrobaczania (ze względu na sposób chowu i użytkowania) natomiast apetyt na te nietypowe i niesmaczne rośliny jest dobrym wskaźnikiem, że pora odrobaczyć stado. Z wymienionych roślin w Barze ziołowym możemy oferować głównie czosnek i nasiona dyni.
Właściwe żywienie jako element oczyszczania – inne zalecenie żywieniowe:
-
odpowiednia ilość paszy objętościowej – włókna: niezbędna dla prawidłowej pracy jelit
-
bakterie jelitowe – probiotyki. Zdrowa mikroflora zapobiega nadmiernemu rozmnażaniu bakterii chorobotwórczych i gnilnych. Powinny być podane po antybiotykoterapii, nagłej zmianie paszy, długiej chorobie konia, zmianie stajni, problemach z wagą.
-
Prawidłowe pojenie = czysta woda cały czas dostępna. Odpowiednia jej ilość jest niezbędna dla prawidłowego trawienia, i metabolizmu na poziomie komórkowym. Niedobór (także przy zatkaniu czy zabrudzeniu poidła) sprzyja m.in. kolkom. Powinna być miękka (nisko zmineralizowana) – konie lubią deszczówkę. Woda chlorowana musi być odstana.
-
Wapń: ten minerał wspomaga usuwanie kadmu i aflatoksyn (produkowane przez grzyby, szkodą wątrobie, sprzyjają nowotworom). Pleśnie, np w sianie, są częstym problemem zimą.
-
Stopniowe wprowadzanie do diety wiosennej łąki – nic nie zastąpi bogactwa składników świeżej trawy i ziół (np krwawnika, babki), które zawierają, chlorofil, witaminy A, B, C, E i H, minerały: wapń, żelazo, siarkę, magnez, potas, cynk czy selen. Młode pędy roślin dobrze odżywiają osłabiony po zimie organizm i są zastrzykiem witamin.
-
Siemię lniane. Choćby w postaci tradycyjnego meszu. Zawiera przeciwzapalne kwasy omega 3, stanowi błogość dla jelit, łagodzi ich problemy i poprawia pracę wspomaga łagodne przejście z zimowej na wiosenną karmę. Wspomaga też oczyszczenie krwi.
-
glony morskie – wśród ich bogatych właściwości są też oczyszczające i przeciwzapalne. Stanowią naturalny koncentrat mikroelementów, w tym mają ważny dla regulacji metabolizmu jod, a także wapń, magnez i potas.