Zioła krzemionkowe

2020-01-21
Zioła krzemionkowe

ZIOŁA KRZEMIONKOWE

Znaczenie krzemu

Związki krzemu są niezbędne dla regeneracji tkanki łącznej (ścięgna, kości, skóra, nabłonki) i stabilizacji jej struktury, w tym syntezy i układania włókienek kolagenu i elastyny. Zapobiegają owrzodzeniu śluzówek, kamieniom i złogom w układzie moczowym. Wzmacniają i uszczelniają naczynia[5]. Regulują przemianę materii, utrzymują prawidłową elastyczność naskórka i skóry. Krzemionka działa przeciwzapalnie i przeciwwysiękowo. Pobudza wzrost mięśni i gojenie ran. Niedobór krzemu powoduje osteoporozę (obniżenie gęstości kości), zaburzenia wzrostu, deformację stawów, tkanki łącznej, zmniejszoną ilość tkanki chrzęstnej i kolagenu, zaburzenia równowagi mineralnej kości. [2] Krzem uczestniczy w procesie mineralizacji kości, stymuluje różnicowanie i proliferację komórek kościotwórczych (osteoblastów) oraz syntezę kolagenu.


Związki krzemu

Dwutlenek krzemu, krzemionka, SiO2 to związek nierozpuszczalny w wodzie. Występuje w wielu formach, najczęstszą jest kwarc inne to np opal i krzemień. Kwarc stanowi główny składnik skał: granitu, gnejsu, piaskowca; postacią kwarcu jest zarówno piasek jak kryształ górski i ametyst. Jego sole – krzemiany – stanowią większość skał na Ziemi. Pochodnymi krzemianów jest np kaolinit (krzemian glinu, składnik glinki kaolinowej).

Kwasy krzemowe powstają z hydrolizy krzemianów. Proste kwasy (np. ortokrzemowy) są rozpuszczalne w wodzie i obecne w wodach powierzchniowych i gruntowych. Wyższe kwasy tworzą roztwory koloidalne, a jeszcze wyższe - galaretowaty żel. Kwas ortokrzemowy (najczęściej określany po prostu jako krzemowy) jest dobrze przyswajalny, występuje w zbożach (otręby i łuski ziaren jęczmienia, owsa, ryżu), warzywach (ziemniaki, ogórek), owocach (morele, truskawki), wodach zdrojowych i mineralnych, ziołach (skrzyp, rdesty). Przyswajalność krzemu z dwutlenku krzemu dla ludzi wynosi poniżej 1%, natomiast kwasu (orto) krzemowego aż 43%.

Diatomit (ziemia okrzemkowa) to skała osadowa powstała z pancerzyków okrzemek (złoża występują w Polsce). Zawiera 80–95% krzemionki. Używana jako suplement dla koni – źródło krzemu. Podawanie ziemi okrzemkowej koniom ma na celu poprawę zdrowia tkanki łącznej a więc stanu sierści, kondycji stawów, szybsze gojenie ran i złamań, mniejsze ryzyko urazów, ograniczenie biegunek (wspomaga niszczenie patogenów).


Zioła krzemionkowe

Do ziół krzemionkowych należy: skrzyp, rdest ptasi, pokrzywa, przywrotnik, perz, miodunka, poziewnik, przytulia, ogórecznik, podbiał, turzyce, dziewanna, płucnica, kozieradka, żywokost. Stanowią środki przeciwzapalne, przeciwwysiękowe, uszczelniające i stabilizujące nabłonki, działają korzystnie na układ moczowy, wzmacniają naczynia, pobudzają regenerację kości.[5] Pomocne przy zapaleniach układu moczowego i oddechowego, kruchych kopytach, skłonności do obrzęków i krwiaków, w ciąży (zapobiegają krwawieniom macicznym). Korzystne dla koni starych (osłabienie tkanki łącznej i jej regeneracji) jak i młodych - krzemu sprzyja wbudowaniu wapnia do kości, zwiększa gęstość kości i tempo ich tworzenia, obniża resorpcję kości.

Pokrzywa dzięki zawartości krzemionki jest korzystna dla włosów i kopyt. Działa moczopędnie, ściągająco, przeciwbiegunkowo, wzmacniająco, hamuje krwawieni [6]. Pomaga w problemach układu moczowego, hamuje powstawanie kamieni, wspomaga leczenie ran ran i krwawień, działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo na mięśnie i stawy, antyalergicznie, ściągająco, oczyszczająco na krew i wątrobę (pomocne np przy egzemie letniej), przeciwreumatycznie, pobudza krążenie i działa krwiotwórczo, pomocna przy ochwacie, podnosi odporność [3].

Perz – działa moczopędnie, reguluje przeminę materii, czyści krew zalecany przy stanach zapalnych układu moczowego, obrzękach, zaburzeniach przemiany materii i trawiennych.[6]

Ziele skrzypu polnego zawiera 15 – 20 % soli mineralnych, w tym 66% kwasu krzemowego. Zwiększa wydzielanie moczu (a w nim chlorków) bez zaburzania gospodarki elektrolitowej. Wpływa korzystnie na przemianę materii, naczynia krwionośne (wzmacnia i uszczelnia), skórę, włosy, kości, działa przeciwkrwotocznie i krwiotwórczo. [1]. Ziele skrzypu działa moczopędnie, ściągająco, przeciwzapalnie, odtruwająco, przeciwwysiękowo. Wspomaga usuwanie piasku moczowego, zapobiega kamicy. Redukuje krwawienia, pomaga przy wrzodach przewodu pokarmowego i zapaleniu macicy. Stymuluje regenerację stawów i kości (np po złamaniach), przyspiesza dojrzewanie osteoblastów, gojenie i zrastanie, zmniejsza stany zapalne stawów, pomaga przy artretyzmie. Stabilizuje kolagen, zwiększa elastyczność jego włókien. Działa rozkurczowo. Przyspiesza gojenie wrzodów i ran. Zmniejsza obrzęki, wzmacnia kopyta i włos (zapobiega pękaniu, łamliwości). Oczyszcza krew, świetny dodatek dla koni wiosną.[3]

Ziela rdestu ptasiego zawiera około 1% pochodnych kwasu krzemowego. Zwiększa wydalanie moczu i ułatwia usuwanie nadmiaru sodu i chloru. Zwiększa elastyczność naczyń, a zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych. Działa przeciwzapalnie na śluzówkę jelit, tamuje drobne krwawienia.[1] To środek moczopędny, przeciwkrwotoczny, odtruwający i czyszczący krew. Pomaga przy stanach zapalnych nerek i pęcherza, kamicy, obrzękach, wrzodach, kaszlu, zapaleniu oskrzeli, osłabieniu krążenia, zaburzeniach przemiany materii, krwawieniach z dróg rodnych, zatruciach, reumatyzmie, cukrzycy (obniża poziom glukozy we krwi). Papkę ze świeżego ziela można użyć do okładów na rany i owrzodzenia.[4]

Przytulia czepna oczyszcza układ limfatyczny i krew, działa ściągająco i przeciwzapalnie, pomaga przy zatrzymaniu wody, opuchliznach, zastojach, opojach, problemach układu moczowego, drobnych krwawieniach. Stanowi bardzo pomocne zioło przy ochwacie [3].

Ziele przywrotnika pospolitego zawiera przede wszystkim dużo (do 8%) garbników, działa ściągająco, hamuje krwawienia i biegunki [1]

Przyswajalność krzemionki: Zioła krzemionkowe dla LUDZI wymagają gotowania - wtedy ściany komórkowe rozpadają się, uwalniając krzemionkę. Natomiast koń może dostawać świeże i suche ziele, gdyż trawi ściany komórkowe (dzięki temu żyje na diecie z trawy, siana i zbóż).

Tekst i zdjęcia: Joanna Smulska

Literatura:

[1] "Fitoterapia i leki roślinne" PZWL 2014, E. Lamer-Zarawska, B. Kowal – Gierczak, J. Niedworok

[2] "Krzem" H Różański, 2004

[3] "Zioła w diecie i leczeniu koni" J. Smulska, 2019

[4] "Herba Polygoni avicularis – ziele rdestu ptasiego" H. Różański, 2009

[5] "Zioła krzemionkowe." H. Różański, 2011

[6] "Zioła i ich stosowanie" PZWL 1992, B. Kuźnicka, M. Dziak

Polecane

pixel